Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
In ons eerstkomend nummer Gerardimontium nr. 288 (november-december 2019) komen volgende onderwerpen aan bod:
De ‘dikken van de Dender’ spelen een belangrijke rol in het ontstaan van het uniform Belgisch trekpaard. We volgen hier de ontwikkeling op de voet.
Voor zover ons bekend, bestaan er vier naamlijsten van het Geheim Leger. De eerste bevat een overzicht van de leden met een codenummer, bijvoorbeeld C.S.818xx. Daarnaast bestaan er nog twee ledenlijsten die de toestand op 3 september 1944 weergeven en ongeveer dezelfde namen bevatten. Een van deze lijsten is ondertekend door “le commandant C.S.818” de bevoegde bevelhebber Vanden Broele en draagt de stempel van het G.L. Een vierde, handgeschreven lijst, hebben we teruggevonden in de familiedocumenten van Jean Vertongen. Deze lijst bevat de namen van 53 verzetslieden van de verzetsgroep C.S.818 met vermelding van hun woonplaats, geboortedatum, hun graad in het leger en in het Geheim Leger en de datum van hun aanwerving.
De Kruisdraging is een 16de-eeuws topwerk in de collectie van het oud Hospitaal van Geraardsbergen. Recent kwam aan het licht dat het werk een grote overeenkomst vertoont met een gravure van Martin Schongauer (1435-1491), de belangrijkste Duitse en Europese prentmaker van de generatie vóór Albrecht Dürer. Hij was ook voor deze laatste een belangrijke inspiratiebron.
Wanneer we oude postkaarten van Geraardsbergen bekijken uit de belle époque (1890-1914), dan vallen ons meteen de vele beletterde handelshuizen op in de winkelstraten. We vinden er geschilderde gevelreclame zowel op de buitenmuren, de uitstalramen als op houten uithangborden. Met de schrale verlichting van de gaslantaarns in die tijd, blijft hun boodschap ’s avonds in de duisternis gehuld en ontsnapt zo aan de aandacht van de voorbijganger. Dat wordt anders met de aanleg van het elektriciteitsnet vanaf de late jaren 1920…
Deze zeskoppige Jazzband uit de jaren 1930 deed in de danszalen van toen menige Geraardsbergenaar de benen strekken. Oude foto’s brengen de sfeer van toen opnieuw tot leven.
In 1973 opende ik het legendarisch ‘KAFFEE DE DREI DURKISCH’ in de Gasthuisstraat nr. 3. Na zes jaar vonden mijn vrouw Ingrid en ik dat het tijd werd om ons leven een andere wending te geven. We gingen op zoek naar een winkelpand dat groot genoeg was, liefst met een kleine stadstuin.
Tijdens een wandeling in de Nieuwstraat zagen we dat de woning nr. 13 te koop stond. Het pand was bewoond door het echtpaar ‘DE LIL- DE ROY’, dat er een schoenenwinkel en schoenenmakerij uitbaatte. Het gezin bleef kinderloos en na het overlijden van beiden, stelden de erfgenamen het huis te koop. Bij een bezoek aan de woning trokken de kleurrijke glasramen in deuren en ramen en de kleine stadstuin ons over de streep. We kochten het pand in 1978. Een jaar later openden we onze knutsel- en handwerkwinkel ‘DE MOASPOT’.
Wanneer we vandaag, nu dertig jaar na de val van de Berlijnse Muur over dienstplicht of de Koude Oorlog spreken, gaan de ogen van veel jongeren even knipperen, want ze kunnen zich nog nauwelijks voorstellen wat het betekende om na je studies “onder de wapens” geroepen te worden. Eens de leeftijd van 17 jaar bereikt werd iedere jongen ingeschreven op de militielijst. De wijkagent kwam dan op bezoek om deze “blijde boodschap “ te brengen . Wanneer je nog studeerde kon je nog uitstel vragen , wat ik dan ook gedaan heb. Na de val van de Berlijnse Muur en de ineenstorting van de USSR, werden de Belgische troepen uit Duitsland teruggetrokken en werd de dienstplicht afgeschaft (1993). Er kwam ook een einde aan de Koude Oorlog die als een zwarte wolk over de naoorlogse periode had gehangen. We waren immers nog maar pas bekomen van de oorlogsellende of daar dreigde al een nieuw gewapend treffen tussen de VSA en de USSR…
In deze rubriek worden de fusiegemeenten van Geraardsbergen belicht. Hoe zag het dorp er pakweg honderd jaar geleden uit en hoe vandaag? Aan de hand van een oude postkaart, vergeleken met een actuele foto, bekijken we welke metamorfose onze dorpen hebben ondergaan.