Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Op het einde van de 19de eeuw en in het begin van de 20ste eeuw is de handel in paarden een lucratieve economische activiteit en zijn trekpaarden één van de belangrijkste uitvoerproducten van het land. De Denderstreek, bakermat van de ‘dikken van de Dender’, speelt hierbij een belangrijke rol. In deel 1 maken we kennis met de trekpaardenfokkerij in Geraardsbergen en aangrenzende gemeenten.
In dit tweede deel gaan we dieper in op de burger Ghiselbrecht de Mets: hij was bestuurder van zijn stad, hostelier en boekschrijver. Centrum van alle activiteit was de herberg Het Schild van Frankrijk. Die stond tegenover het schepenhuis waar hij zetelde als schepen, gezworene en ontvanger van de stad. In zijn herberg ontving hij soms belangrijke gasten, in zijn schrijfkamer kopieerde hij volumineuze boeken als de Cité de Dieu van Augustinus en nog veel andere teksten. Echter, niet alles was een succes en hoopvol. In 1424 werd De Mets tijdelijk uit de kerk verbannen en eind 1438 sloeg het noodlot toe: Ghiselbrecht, zijn echtgenote en hun oudste zoon overleden aan de pest en met hen meerdere van zijn verwanten.
Op zondag 18 november 2018 is Jozef Van Kerckhoven, beter bekend als ‘Pater Marcel’ door onze vereniging ‘Gerardimontium’ postuum herdacht als laureaat van het ”Eremerk Graaf Boudewijn”. Wie is deze priester die, eenmaal op pensioen, zich met volle toewijding en ongeziene ijver heeft ingezet voor het onderzoek van de lokale geschiedenis? Met zijn werk is de bibliografie over de stad Geraardsbergen meteen verrijkt met een twintigtal publicaties.
Tevreden keek de lantaarnaansteker omhoog, naar het licht van de gaz-kandelaber die hij zopas had aangestoken. Het is 16.30 uur, weldra is het oudejaarsavond…
Het bedieningsgemak van de lantaarns en de lichtsterkte van het gaslicht staan al lang niet meer ter discussie. In de stad staan of hangen 234 straatlantaarns, 198 gewone gaslantaarns, 18 drie-armige kandelabers en 18 petroleumlantaarns op de Hoge Buizemont.
De velodroom komt er, op initiatief van Jean Gryspeirt en Julien De Pryck, begin 1934 op de oude stortplaats tussen de Meersstraat, de Kleine Dender en de nieuw aan te leggen Guilleminlaan. Oude foto’s brengen de sfeer van toen opnieuw tot leven.
Het zal geruime tijd duren alvorens de verzetsorganisatie “Geheim Leger” vanwege het geallieerde opperbevel de erkenning krijgt die ze verdient. Pas op 12 juli 1944 stuurt zowel opperbevelhebber generaal Dwight Eisenhower als diens adjunct, veldmaarschalk Bernard Montgomery, gelukwensen aan luitenant-generaal Jules Pire van het Geheim Leger. Deze ondergrondse militaire organisatie heeft door tucht en moed bewezen een belangrijke positieve inbreng te hebben gehad bij het verloop van de krijgsverrichtingen in de aanloop naar de Bevrijding. Het is op zondag 3 september, om 11.00 uur dat Geraardsbergen werd bevrijd. Maar wat weten we over het Geheim Leger [G.L.] en meer in het bijzonder over de Geraardsbergse afdeling van deze organisatie? Met deze bijdrage hopen we wat meer klaarheid te brengen.
Als aanvulling op het artikel over de sigarenfabriek van de familie Morre in ’Fleur de Grammont’
wensen wij hier enkele punten te verduidelijken met o.a. ook aanvullend beeldmateriaal uit de verzameling van auteur en kleinzoon van Fernand Morre. De Geraardsbergse sigarenfabriek ‘Morrita’ was een
familiebedrijf geleid door de familie Morre gedurende twee generaties van 1896 tot ongeveer 1975. Wij trachten hier via diverse bronnen een korte schets te maken van deze familieonderneming. Het bedrijfsarchief is jammer genoeg verloren gegaan.
In deze rubriek worden de fusiegemeenten van Geraardsbergen belicht. Hoe zag het dorp er pakweg honderd jaar geleden uit en hoe vandaag? Aan de hand van een oude postkaart, vergeleken met een actuele foto, bekijken we welke metamorfose onze dorpen hebben ondergaan.