Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

PDF

De Heemschutter 163

januari - februari 1999

De Heemschutter 163

Het gerecht in het kanton Geraardsbergen tijdens de burgermaatschappij (ca.1795-ca.1920). Dl.1

Marc VAN TRIMPONT

De Franse revolutie (1789) bracht wezenlijke hervormingen in nagenoeg alle geledingen van het maatschappelijk leven, zo ook op het vlak van de rechtspraak en het rechtswezen. Alle rechtbanken uit de tijd van het ancien régime zoals vierschaar, schepenbank, leenhof, enz., werden afgeschaft en vervangen door een totaal nieuw systeem met op het laagste echelon een zogeheten vredegerecht. In deze publicatie brengt de auteur de geschiedenis van respectievelijk het vredegerecht, de werkrechtersraad, dit is de voorloper van onze huidige arbeidsrechtbank, en het Feld- en Kriegsgericht, een soort Duitse uitzonderingsrechtbanken tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Recht. Criminaliteit. Notariaat. (34) 


Zowat 150 jaar geleden las men…(Afl. 13)

Marc VAN TRIMPONT

Fragmenten uit de Geraardsbergse lokale pers anno 1846-1847, hoofdzakelijk uit De Volksverdediger, daarnaast ook uit de Gazette van Geerardsbergen en De Denderbode. Van 1997 t.e.m. 2006 verschenen 59 afleveringen in ons tijdschrift, dit is, op het nummer 203 na, één aflevering in elk nummer.

Hedendaagse geschiedenis (94.035/036) 


Petrus Canivé, 1738-1823, schilderijen-restaurateur en schilder van de abdijkerk en van het abdijcomplex

Gaston IMBO

Petrus Cannivé is geboren in Geraardsbergen en werd er gedoopt op 17 september 1738, als zoon van Nicolas Cannivé of Cannivez en Joanna van Kerckhem. Het is niet bekend welke school Cannivé liep. Waarschijnlijk was hij een autodidact. Hij was vooral restaurateur van schilderijen in kerken en kloosters in de omgeving van Geraardsbergen.

Schilderkunst. Miniatuurkunst (75) 


In ’t Giesbaargs

Luc VAN SCHOORS

Rubriek in het Geraardsbergs dialect. Verscheen van 1997 t.e.m. 2001 in elk nummer; nadien in elk paar nummer. Waarom deze rubriek, voorloper van een heus woordenboek, ligt voor de hand. Dialecten zijn in verval geraakt om uiteenlopende redenen. Bedoeling is niet het gebruik van het Giesbaargs te propageren maar wel om het van verdwijning te behoeden. Een merkwaardig fragment uit deze bijdragen is de “Internationale” in het Giesbaargs. “w”-woordjes; scheldwoorden; beroep en gereedschap; fauna en flora; spijs en drank.

Dialect (800/87) 


“Kristene ziekenkas ‘Hulp en Onderstand’ viert haar 60-jarig bestaan”

Marc VAN TRIMPONT

Tegen het einde van de 19de eeuw werden in Geraardsbergen meerdere ‘maatschappijen voor onderlingen bijstand’ en ziekenkassen opgericht. Hulp en Onderstand (1891) was de eerste in de rij en de stichters waren advocaat en latere stadssecretaris Emile Struelens, advocaat en latere schepen van Geraardsbergen Benoit van Trimpont en de latere sigarenfabrikant Camille Morre. Dankzij een tekst uit het weekblad De Vaandrig van 8 september 1951 stoffeert deze bijdrage in bescheiden mate de schaarse gegevens welke voor het nageslacht nog beschikbaar zijn over Hulp en Onderstand, de eerste echt functionerende ziekenkas in Geraardsbergen en waarover ten onrechte eens is beweerd dat ze “van en voor de burgerij” zou zijn opgericht. Hoewel gesticht door jongeren uit de conservatieve burgerij en dus niet van daensistische strekking, is ze de voorloper van de huidige CM in deze stad. Interessant is ook het gegeven dat Hulp en Onderstand tijdens de Eerste Wereldoorlog is kunnen overleven dank zij het persoonlijk engagement van één van de bestuursleden, namelijk van penningmeester Benoit van Trimpont die “in de oorlogsperiode de uitbetaling zal blijven verzekeren terwijl er geen bijdragen meer binnen kwamen”, aldus De Vaandrig.

Maatschappelijk werk. Verzekeringswezen (36)