Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

Het landboek van Moerbeke (1676)

Van: Louis DE COCK
Jaar: 2022

Het landboek dat landmeter Peter Meysman (1629-1696) samenstelde, geeft een gedetailleerd beeld van de gemeente Moerbeke in 1676: de wegen, de waterlopen, de precieze situering van de gebouwen, de akkers, de weilanden, de bossen, de wijmeniers (aanplantingen van wilgentenen)…
De initiële bedoeling van een landboek was een overzicht te geven van wie welk perceel bezat en wie het pachtte of huurde. Op basis van deze gegevens zou men op een correctere manier belastingen kunnen innen. Het landboek van Moerbeke beschrijft in detail 628 percelen: de ligging, de plaatsnaam, de eigenaar, de pachter of huurder, de volledige en de benutte oppervlakte, het grondgebruik. Vijftien gekleurde detailkaarten maken het geheel aanschouwelijk.
In deze uitgave voegen we bij elke kaart uit 1676 nog een hedendaagse situeringskaart. Bovendien worden de gegevens toegankelijk gemaakt via overzichtstabellen en indices van persoonsnamen, instellingen en plaatsnamen.
Een uitvoerig inleidend gedeelte behandelt in korte hoofdstukken o.a. de figuur van Peter Meysman, het concept achter dit landboek, het belastingsysteem, de aanblik van Moerbeke in 1676 (pleinen, straten, gebouwen), het grondgebruik, de eigenaars en de gebruikers (wie zijn ze? waar komen ze vandaan? wat was hun status?).
Deze informatie wordt ook kritisch onderzocht: kloppen de gegevens i.v.m. de oppervlakte of de datering? Er wordt zelfs ingegaan op een mogelijke fraude ten gunste van de twee eigenaars van het Raspaillebos-Karkoolbos …
Wie op zoek gaat naar het Moerbeke uit de 17e eeuw en haar inwoners maar ook individuen uit de buurgemeenten en zelfs daarbuiten, vindt in de uitgave van dit kostbaar document een schat aan gegevens.

Het boek is een vierkleurenproductie, gedrukt op A4 formaat, en telt 176 pagina’s.

 

Niet langer verkrijgbaar.